De gemene deler die uit de bijeenkomsten sprak, bleek de grote zorgen die de deelnemers hadden over hoe we er nu voorstaan en het lage tempo waarin de transities zich voltrekken. De aanwezigen zagen hier voor de NMG vaak een belangrijke rol die niet altijd hetzelfde is. Zo kunnen we optreden als verbinder, als aanjager van nieuwe ontwikkelingen of juist door een ‘luis in de pels’ te zijn. Ook waren er zorgen over de ruimtelijke impact, maar was een breed gedeelde mening dat als gevolg van de noodzakelijke transities een gedeeltelijke verandering van het landschap onvermijdelijk is.
De themasessies
Biodiversiteit en Voedsel
Het massale verlies van biodiversiteit heeft de Nederlandse consument nog te weinig in beweging gekregen. Hebben we als consument wel invloed? Kan de bestaande voedselketen echt veranderen? Welk voedselsysteem past Groningen goed? Wat kunnen we als consument zelf?
Over de bijeenkomst
‘Vraag de achterban en ons netwerk om mee te denken over een Gronings voedselsysteem in balans met de natuur’. Tijdens deze achterbanbijeenkomst bogen we ons met ruim veertig mensen over dit vraagstuk. We stelden al snel vast dat een Gronings voedselsysteem niet bestaat. Boeren produceren met krappe marges grotendeels voor internationale markt, en consumenten leren in de supermarkt niets over wat ze eten. Quinten Messemaker van de Woldtuin nam ons bij de hand in zijn voorbeeld van een kleinschalige tuinderij, waar tussen de bomen de voormalige landbouwgrond tot leven wordt gewekt, en groenten en kruiden direct aan klanten worden verkocht. De zaal reageerde direct met een grote hoeveelheid van kleinschalige initiatieven in de provincie die samen toch daadwerkelijk een alternatief voedselsysteem vormen. En we staan aan het begin, want veel ondernemingen en collectieven staan aan het begin en de potentie is groot. Iedereen was unaniem deze avond: we moeten deze initiatieven verder helpen en met onze goede sprekers meer mensen bereiken. De NMG gaat startende landbouwpioniers helpen en samenwerken om het lokale voedselsysteem in Groningen groter te maken en bij de consument onder de aandacht te brengen.
Presentatie Biodiversiteit & Voedsel NMG
Circulariteit
We hebben maar één aarde en daarmee is er ook een limiet aan de voorradige grondstoffen. We zullen hiermee dus duurzamer moeten omgaan. Met andere woorden: van eenmalig naar circulair gebruik. Helaas ontbreekt het in de maatschappij nog voor een groot deel aan dit besef. Hoe kan de NMG bijdragen aan het vergroten van dit besef en wat zijn de juiste voorbeelden die we voor het voetlicht moeten brengen?
Over de bijeenkomst
Het centrale thema binnen de presentaties lag op de mogelijke rol van biogrondstoffen. Met grote instemming werd er gekeken naar de ambitieuze agenda die er vanuit de industrie in Delfzijl en Eemshaven werd getoond voor de transitie naar biogrondstoffen. Nieuw was voor velen dat waterstof hierin ook een centrale rol speelt als grondstof.
Hoewel de provincie Groningen te klein is om in de (uiteindelijke) behoefte aan biogrondstoffen voor de industrie te voorzien liggen hier wel grote kansen voor de landbouw. De inzet op biogrondstoffen door de NMG werd breed ondersteund. Er werd daarbij ook nadrukkelijk stilgestaan bij de kansen die hier liggen op het vlak van biobased bouwen.
Presentatie circulariteit NMG
Presentatie SBE over biogrondstoffen
Energietransitie
De energietransitie begint steeds meer vorm te krijgen. Tegelijkertijd groeit de weerstand tegen zon en wind op land. De laatste tijd wordt de vraag of er nieuwe kerncentrales moeten komen steeds luider. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat het draagvlak voor de energietransitie wordt vergroot? Wat is de rol van de NMG hierin? En zou kernenergie deel moeten uitmaken van de energiemix van de toekomst?
Over de bijeenkomst
Een belangrijk deel van onze duurzame energievoorziening zal op land moeten plaatsen. Dat heeft impact op het landschap, maar is uiteindelijk wel noodzakelijk en vraagt om het slim verweven van ecologische waarden en zorgvuldig ruimtelijk inpassen. Vooral hierover zou de NMG zich moeten buigen volgens de aanwezigen. Daarbij is het belangrijk om lokale energiecoöperaties ook een rol te geven om de mensen beter te betrekken bij de noodzakelijke energietransitie.
Van kernenergie wordt op korte termijn geen heil verwacht, hoewel voor een aantal aanwezigen de deur op de lange termijn niet dicht wordt gegooid. Dit moet dan worden afgezet tegen de alternatieve scenario’s, want langer doorgaan met uitstoot van CO2 heeft ook grote gevolgen.
Vooralsnog is de belangrijkste inzet om op korte termijn zoveel mogelijk duurzame bronnen (zon/wind) te creëren. Dat gaat het snelst en is het meest duurzaam. Zeker voor de jongeren in de zaal was dit een vanzelfsprekendheid. En dat het landschap daardoor zichtbaar verandert zullen we moeten accepteren.
Presentatie Energietransitie NMG
Klimaatadaptatie
Het klimaat verandert, ook in Groningen. Naast het tegengaan van klimaatverandering is het ook nodig om ons aan te passen aan het toekomstige klimaat. Welke mogelijkheden biedt onze natuur hierbij?
Over de bijeenkomst
De zaal was het erover eens dat we de vraag of het klimaat verandert voorbij zijn. Hoe we daarmee moeten omgaan is wat lastiger. Klimaatadaptatie vraagt vooral een andere ruimtelijke inrichting en een andere omgang met water. De spanning op de ruimte is al groot en vraagt om een integrale benadering. Dat is vanuit het overheidsbeleid geen automatisme. Voor de NMG ligt er een rol om deze integrale benadering te stimuleren, maar vooral ook de kansen die er voor natuur en biodiversiteit liggen onder de aandacht te brengen.
presentatie klimaatadaptatie NMG
presentatie Thomas Klomp
Omgevingskwaliteit
Het bereiken en in stand houden van een goede omgevingskwaliteit is de hoofddoelstelling van de Omgevingswet, die zoals het nu lijkt in 2024 in werking treedt. Wat is een goede omgevingskwaliteit eigenlijk? Welke rol hebben natuur en landschap hierbij? Hoe kan de NMG dit thema invullen de komende jaren en het verschil maken?
Over de bijeenkomst
Iedereen is vóór omgevingskwaliteit, maar de vraag wat die kwaliteit is, daarover zijn de meningen verdeeld. Zoals ook bij andere achterbanavonden naar voren kwam is een integrale ruimtelijke benadering noodzakelijk. Men ziet hiervoor voor de NMG een belangrijke rol weggelegd om deze integraliteit te bewaken. Ook werd de visie breed gedeeld dat het landschap geen statisch iets is, maar dat deze aan veranderingen onderhevig is. Tot slot bestaan zorgen hoe het bottom-up karakter van de Omgevingswet zich verhoudt tot de wens om meer sturing te geven aan de ruimtelijke inrichting.
presentatie NMG Omgevingskwaliteit
presentatie Libau Omgevingskwaliteit
