Wortel en stok voor energiebesparing

8 augustus 2019

Wortel en stok voor energiebesparing

Bron: Energiegids.nl

Energie intensieve bedrijven vallen al snel onder het Activiteitenbesluit en de Informatieplicht. Hoewel geen ondernemer een besparing die jaar op jaar doortelt graag laat liggen, is in praktijk het verbeteren van de energie efficiëntie lastig. CleanCampagne helpt bedrijven bij besparen. Janneke Wolkorte, projectleider van de CleanCampagne werd hierover geïnterviewd door Siebe Schootstra van de Energiegids: 

Tekst: Siebe Schootstra

Ruim 100.000 bedrijven in Nederland verbruiken meer dan 50.000 kWh elektriciteit en 25.000 m3 aardgas. Voor deze ‘wet milieubeheer inrichtingen’ is het treffen van maatregelen voor energiebesparing een verplichting. Per 1 juli komt daar de Informatieplicht bovenop: het rapporteren van gepleegde inspanningen voor energiebesparing. CleanCampagne, een initiatief van de Natuur en Milieufederatie Groningen, probeert bedrijven over de drempel te helpen, met gerichte advisering.

Niet makkelijk
Janneke Wolkorte is projectleider klimaat en energie van de milieufederatie en vertelt over de ervaringen die opgedaan worden met de vorig jaar opgestarte CleanCampagne. “Wat we vooral merken is dat het bij veel bedrijven ontbreekt aan tijd om zich in de regelgeving te verdiepen. Welke maatregelen van toepassing zijn, hoe je de rapportage online indient. Dat hele verhaal uitzoeken kost nogal wat tijd en soms ook kosten.”
Het besef dat het financiële voordeel van energiebesparing de investering in maatregelen rechtvaardigt, bestaat. Maar die voorinvestering weerhoudt veel bedrijven om stappen te nemen. Bovendien zijn de hulpmiddelen, zoals de branche specifieke maatregelenlijsten niet altijd duidelijk en voor bepaalde installaties ook niet compleet. Zonder hulp is het moeilijk om daar uit te komen. Met de CleanCampagne worden bedrijven geïnteresseerd om toch met energiebesparing aan de gang te gaan. “Wij zorgen ervoor dat bedrijven inzicht krijgen in hun energiehuishouding”, zegt Wolkorte. “De eerste stap is energieadvies, op basis waarvan het bedrijf een plan van aanpak kan maken.” Hiervoor worden de bedrijven doorverwezen naar een geschikte adviseur. Deze kijkt breder dan alleen de verplichte maatregelen, zodat ook quick wins meegenomen worden, of specifieke oplossingen voor installaties of onderdelen daarvan.

Twee sporen
De handhaving van het Activiteitenbesluit van de Wet Milieubeheer en de nieuwe Informatieplicht ligt bij het bevoegd gezag, in dit geval de Provincie, gemeente en de omgevingsdienst. Voor het intensiveren van de handhaving is extra capaciteit ingeruimd en inmiddels zijn bestanden aangelegd van de bedrijven die onder de verplichtingen vallen. Deze worden schriftelijk benaderd, onder andere voor het opvragen van het actuele energieverbruik. Deze brief met aangekondigd handhavingstraject maakt bedrijven wakker: het aanbod om gebruik te maken van de hulp die CleanCampagne kan bieden wordt dan goed overwogen. Voor bedrijven is de hulp om te voldoen aan de wetgeving de wortel. Doet men onvoldoende, dan is het opstarten van de handhaving de stok.
Voor de provincie Groningen als geheel staan honderden bedrijven op de lijst om benaderd te worden. Met de eerste vijf gemeenten die de CleanCampagne voeren zijn bijna 200 bedrijven benaderd. Enkele tientallen doen nu mee aan de campagne. Bedrijven die niet meedoen zijn zelf al bezig, vaak met een externe adviseur, of doen al het nodige. Bijvoorbeeld in het kader van de EED en de energieaudit of vanwege duurzaamheidscertificaten.
Bij de Cleancampagne zijn geen subsidies betrokken; deelnemers betalen zelf alle kosten. Deze advieskosten zijn van een omvang dat ze bij de uitvoering van maatregelen makkelijk terug te verdienen zijn. De ingeschakelde adviseurs hanteren marktconforme tarieven en volgen hun eigen werkwijze. CleanCampagne levert de aanzet en ziet toe op de follow-up.

Soep
“Vaak wordt gezegd dat bedrijven hier niet aan willen”, zegt Wolkorte. “Maar dat valt bijzonder mee. Het is gewoon wetgeving waar bedrijven geld mee kunnen verdienen, maar daarbij wel ontzorging nodig hebben.” Zo heeft Kleinstesoepfabriek, producent van biologische soepen en bouillons, als een van de eerste deelnemers forse stappen gezet. In het productieproces bleek veel te winnen bij het voorkomen van warmteverlies door het isoleren van leidingen en het terugwinnen van warmte. Ook is het onderhoudsplan voor de installaties aangescherpt en is vervanging gepland voor een verbeterde energie efficiëntie. Kroon op het werk is het zonnedak van de fabriekshal, met 658 zonnepanelen, gecrowdfund samen met Zonnepanelen Delen.
Ook kan een energieadvies zo leiden tot strategische beslissingen. Wolkorte vertelt over een paviljoen met horeca, waar de kosten voor energie gedurende een koude winter de bedrijfswinst deed verbleken. Vanaf nu is het horecabedrijf in de koudste maanden gesloten.

Leerproces
De stap voor stap aanpak van de omgevingsdienst met de CleanCampagne laat zien hoe weinig nog bekend is voor toezicht, laat staan handhaving. Netbeheerders mogen gegevens van energieverbruik niet delen en er zit niets anders op dan bedrijf voor bedrijf te benaderen. Ook blijkt hoe verschillend bedrijven zijn, ook binnen een sector, en dat erkende maatregelen niet duidelijk zijn, of niet compleet. Wolkorte: “Voor de doelgroep is veel nog onduidelijk. Waar het ons nu vooral om gaat, is het informeren en het bieden van handelingsperspectief.”