Natuurvriendelijk isoleren: zo houd je rekening met kwetsbare dieren

14 juli 2024

Natuurvriendelijk isoleren: zo houd je rekening met kwetsbare dieren

Wil je jouw huis isoleren en verduurzamen om energiekosten te besparen? Dan is het belangrijk om rekening te houden met de beschermde diersoorten die bij jou hun thuis hebben gevonden. Vaak zitten ze nét op plekken waar jij aan de slag wilt. Maar hoe kun je jouw woning verduurzamen en tegelijkertijd goed zorgen voor deze kwetsbare medebewoners? 

Begin oktober 2024 is de geüpdatete versie van de handleiding Natuurvriendelijk Isoleren verschenen. Hierin geven we een beeld van de huidige problemen en de wet- en regelgeving. Daarnaast zetten we overzichtelijk op een rij wat je kunt doen om de leefomgeving van de kwetsbare diersoorten gierzwaluw, huismus en vleermuis te beschermen.

Download de handleiding

Zorg dat kwetsbare diersoorten niet dakloos worden

Het isoleren van je huis brengt risico’s met zich mee voor de gierzwaluw, huismus en vleermuis. Vooral bij het isoleren vanaf de buitenkant, zoals bij spouwmuren of daken. Want dat zijn juist de plekken waar ze nestjes maken. Ze sneuvelen tijdens de verbouwing of raken dakloos. Doordat veel gebouwen niet meer toegankelijk voor ze zijn, worden deze diersoorten steeds zeldzamer. Daarom hebben ze nú bescherming nodig. In de handleiding vind je per diersoort concrete tips hoe je jouw huis natuurvrij maakt en wat de morgelijkheden zijn voor alternatieve woon- en broedplaatsen.

Vleermuizen, gierzwaluwen en huismussen worden ook beschermd omdat ze een cruciale rol hebben bij de beheersing van de insectenpopulatie, bijdragen aan biodiversiteit en de gezondheid van ecosystemen bevorderen.

Regelgeving

De onlangs ingevoerde Omgevingswet is er ook om de kwetsbare diersoorten in Nederland te beschermen. Volgens deze Omgevingswet is het verboden om verblijfplaatsen van de zwaluw, de huismus of de vleermuis te beschadigen en te vernielen. Bij het isoleren van spouwmuren of daken ben je dus wettelijk verplicht rekening te houden met de aanwezigheid van deze soorten. Als uit onderzoek blijkt dat beschermde dierensoorten aanwezig zijn, heb je een omgevingsvergunning voor flora- en fauna-activiteiten nodig. Huiseigenaren kunnen dit zelf regelen, maar dat is prijzig en tijdrovend.

Provincie Groningen

Veel overheden erkennen de impasse en hebben beleid ontwikkeld om natuurvriendelijke maatregelen toegankelijker en begrijpelijker te maken. Bijvoorbeeld bij de versterkingsopgave in Groningen. Hier zijn gemeenten verplicht om rekening te houden met ecologische belangen en maatregelen te implementeren die zowel mens als natuur ten goede komen.  

Gemeenten en de provincie Groningen werken samen aan beleid voor natuurvriendelijk isoleren, om het voor alle partijen meer werkbaar te maken. Ze ontwikkelen op dit moment een provincie dekkend Soortmanagementplan (SMP).  

Generieke ontheffing

Hiermee doen ze gezamenlijk vooraf onderzoek voor een generieke ontheffing. Zo hoeven individuele huiseigenaren in de toekomst niet langer een aparte omgevingsvergunning flora en fauna activiteit aan te vragen. De verwachting is dat hier in het najaar van 2024 meer duidelijkheid over is. Houd hiervoor de website van de provincie in de gaten. 

Landelijke aanpak

Onder aansturing van het ministerie van Binnenlandse Zaken zijn per mei 2024 ook afspraken gemaakt voor een Landelijke aanpak Natuurvriendelijk Isoleren. Woningeigenaren kunnen op die manier toch aan de slag. Belangrijk is wel dat ze hun woning laten isoleren door een isolatiebedrijf dat natuurvriendelijk werkt. Als een gemeente geen SMP of pre-SMP heeft, geeft de Landelijke aanpak Natuurvriendelijk Isoleren aan dat huiseigenaren een isolatiebedrijf in moeten schakelen dat vermeld staat op natuurvriendelijkisoleren.nl.

Tags: