Gaswinningsbesluit opnieuw vernietigd

10 juli 2019

Gaswinningsbesluit opnieuw vernietigd

De Raad van State heeft het gaswinningsbesluit van de minister van Economische Zaken vernietigd. Minister Wiebes moet voor het komende jaar beter motiveren waarom de Groninger gaswinning niet sneller naar nul kan worden afgebouwd. Maar het is een overwinning zonder glans. Bijna alle punten die de partijen, waaronder het Groninger Gasberaad, tegen het besluit van de minister over gasjaar 2018-2019 aanvoerden zijn ongegrond verklaard.

Er is in Groningen een ramp gaande van ongekende omvang, erkennen ook GGD, RUG en Kinderombudsman. De bewoners van het gebied worstelen nu al ruim 30 jaar met schade aan hun eigendommen, de afhandeling van die schade, onzekerheid en angst voor een zwaardere beving. Uit onderzoek blijkt dat mensen in het gebied ziek worden door stress, onzekerheid en uitzichtloosheid.

Ramp van ongekende omvang
Dit is een ramp van ongekende omvang. 410.000 Groningers (ruim 70% van de Groninger bevolking) wonen in een postcodegebied waar schade door aardbevingen erkend is. 170.000 mensen (40%) hebben schade aan hun woning. De helft daarvan, 85.000 mensen, heeft meervoudige schade. 10.000 mensen kampen met acute stress gerelateerde gezondheidsproblemen. Er wonen 30.000 kinderen in het gebied.

‘Als we de omvang van de gezondheidsklachten combineren met de wetenschappelijke kennis over de gevolgen op langere termijn, kunnen er 5 of meer mensen per jaar overlijden als gevolg van deze problematiek.’ (bron: Gevolgen van bodembeweging voor Groningers (ervaren veiligheid, gezondheid en toekomstperspectief 2016-2017), Gronings Perspectief, 2018).

Minister gaat uit van te beperkt veiligheidsbegrip
Tegen deze achtergrond voerde het Gasberaad aan dat de minister uitgaat van een te beperkt veiligheidsbegrip. De minister vindt dat het in Groningen veilig is als alle woningen zo stevig zijn dat de kans op overlijden ten gevolge van het instorten van een woning minder is dan 1 op 100.000. Het Gasberaad heeft aangevoerd dat het bij veiligheid niet alleen over doden zou moeten gaan, maar ook over de kans om (ernstig) gewond te raken en de kans op schade aan de eigendommen. En over stress ten gevolge van de aardbevingen en de afhandeling van de gevolgen. Daar gaat de Raad van State niet in mee. De minister mocht, volgens de Raad van State, het overlijdensrisico als veiligheidsnorm hanteren.

Veiligheid boven gaswinning
De minister werkt wel aan vermindering van de gaswinning, maar stelt nog altijd de leveringszekerheid boven de veiligheid in Groningen. Het Gasberaad vindt de veiligheid belangrijker en stelt dat de gaswinning al in het gasjaar 2018-2019 in ieder geval, overeenkomstig het advies van Staatstoezicht op de Mijnen, tot beneden de 12 miljard m3 had moeten worden verminderd. De Raad van State gaat hier niet in mee en vindt dat de minister een redelijke belangenafweging heeft gemaakt.

Redelijke termijn verstreken
Een deel van de woningen in het gebied voldoet nog steeds niet aan die veiligheidsnorm en de versterkingsoperatie komt maar niet op gang. De minister vindt dit aanvaardbaar, mits de woningen binnen een redelijke termijn worden versterkt. Het Gasberaad vraagt keer op keer wat die redelijke termijn is, maar dat geeft de minister niet aan. Het Gasberaad stelde in de procedure dat die redelijke termijn nu wel verstreken is. De Raad van State gaat hier niet op in.