Exponentiële groei energie-opwek door lokale energiecoöperaties

27 november 2018

Exponentiële groei energie-opwek door lokale energiecoöperaties

De door lokale energiecoöperaties opgewekte duurzame energie is in 2018 opnieuw sterk gegroeid. Er is nu 74,5 MWp aan collectief zonvermogen in productie en 159 MW aan collectieve wind. Opgeteld genoeg stroom voor ruim 140.000 huishoudens. Op korte termijn staat er nog minstens een verdubbeling op de planning. Het aantal coöperaties is in 2018 toegenomen met 85 tot 484. Ook zijn de eerste warmtecoöperaties en biogasprojecten van start gegaan. Bijna 70.000 Nederlanders zijn lid van een lokale energiecoöperatie. Dat blijkt uit de Lokale Energie Monitor 2018.

20% meer energiecoöperaties in 2018
Het aantal energiecoöperaties is het afgelopen jaar met 85 toegenomen tot 484, een groei van twintig procent ten opzichte van 2017. De meest energiecoöperaties zijn te vinden in Noord-Holland (77) en Gelderland (66). In 2018 zijn in Noord-Holland (15), Zuid-Holland (12) en Groningen (11) de meeste nieuwe coöperaties opgericht.

In eigen hand
Al sinds 2011 ondersteunen de Natuur en Milieufederaties lokale energiegroepen, zoals energiecoöperaties, met eerstelijns begeleiding. Netwerkdirecteur Annie van de Pas: “Wij zien in de provincies hoe belangrijk het is dat de lokale omgeving meebepaalt bij het ‘inpassen’ van lokale duurzame energie. Omwonenden van lokaal opgewekte energie moeten niet alleen de lasten dragen, ze hebben het recht om te profiteren van de lusten van de opwek. Daarom zijn we ook zo blij dat we onze ambitie hebben weten te verzilveren in het Klimaatakkoord dat 50% van alle lokale opwek in eigendom komt van de directe omgeving. Zo kunnen de baten van wind- en zonne-energie direct terugvloeien in de omgeving en gebruikt worden om landschap, natuur en leefomgeving te verbeteren.”

Groningen
De Natuur en Milieufederatie Groningen en Groninger Dorpen ondersteunen op provinciaal niveau de 40 lokale energiecoöperaties en vele andere energie-initiatieven om hun energieprojecten van de grond te krijgen. Hiervoor hebben zij samen met de Groninger Energie Koepel, Grunneger Power en de Provincie Groningen het programma Lokale Energie Transitie opgetuigd. Onder deze vlag worden onder andere workshops gegeven, netwerkbijeenkomsten en excursies georganiseerd en professionele ondersteuning geboden bij het opstellen van een businesscase. Al deze activiteiten hebben ertoe bijgedragen dat het aantal initiatieven afgelopen jaren sterk gegroeid is en nieuwe initiatieven sneller van de grond zijn gekomen.

Verdubbeling van coöperatief zonvermogen in 2018 en 2019
De groei van het aantal collectieve zonprojecten zet, net als in voorgaande jaren, onverminderd door. Er zijn nu 450 zonprojecten met een collectief vermogen van 74,5 MWp. In 2018 kwamen er 173 nieuwe projecten met een vermogen van 37,4 MWp bij. Deze ontwikkeling zet voorlopig door. In 2019 worden nog eens 240 nieuwe projecten verwacht met een gezamenlijk vermogen van 68 MWp. Daarnaast zijn er nog zeker 130 projecten in voorbereiding waarvan realisatie nog minder concreet is.

Er is voor bijna 100 miljoen euro geïnvesteerd in collectieve zon, grotendeels opgebracht door particulieren en kleine ondernemers. In 2018 is het aantal zonprojecten dat is gerealiseerd met de postcoderoosregeling verdubbeld. Het totale vermogen is met deze nieuwe projecten zelfs verdriedubbeld.

Coöperatief windvermogen groeit met 40% in 2018
In 2018 zijn belangrijke stappen gezet in de coöperatieve windsector. Eind 2018 is in totaal 159 MW coöperatief windvermogen in productie, een toename van veertig procent ten opzichte van 2017. De grootste groei van het windvermogen vindt plaats in Zeeland in Windpark Krammer, het grootste coöperatieve windproject van Nederland, en Windpark Bouwdokken. Er staan in Nederland nog minstens 25 projecten met 150 MW vermogen aan nieuwe wind gepland.

Eerste warmtecoöperaties opgericht
Bewoners organiseren zich ook steeds vaker in collectief wijkverband om samen te zoeken naar alternatieven voor aardgas. De eerste warmtecoöperaties zijn opgericht in Den Haag, Amsterdam en Wageningen en in minstens 17 wijken is de planvorming door en met bewoners in volle gang. Daarnaast zijn de eerste twee biogasprojecten van start gegaan.

Ook in Groningen zien we dat bestaande en nieuwe coöperaties zich gaan richten op deze zogenoemde warmtetransitie. Zes Groningse gemeenten hebben vanuit het Rijk subsidie gekregen voor aardgasvrije pilotwijken.

Over de Lokale Energie Monitor
De Lokale Energie Monitor is in opdracht van Stichting HIER opgewekt uitgevoerd door Anne Marieke Schwencke, met ondersteuning van RVO (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland) en medewerking van onder meer de Natuur en Milieufederaties.

Tags: