Aanpassing vergunning ESD-SiC Delfzijl dweilen met de kraan open

22 maart 2021

Aanpassing vergunning ESD-SiC Delfzijl dweilen met de kraan open

De provincie Groningen wil de omgevingsvergunning voor het bedrijf ESD-SiC aanscherpen om verwaaien van stof van het terrein te beperken, omdat inmiddels uit metingen gebleken is dat in dit stof ook kankerverwekkende stoffen zitten. ESD-SiC is een zware chemische industrie. Maar de productie vindt hoofdzakelijk plaats in de open lucht. Daarbij komen allerlei kankerverwekkende stoffen vrij en veel stank. Bovendien vinden er vaak zware ontploffingen plaats, waarbij veel stof de lucht in wordt geschoten. In onze reactie op de ontwerpbeschikking dringen wij er dan ook bij de Provincie op aan dat dit bedrijf de productie nu eindelijk onder dak brengt.

Siliciumcarbide vezels
Het bedrijf ESD-SiC produceert sinds 1973 siliciumcarbide (SiC) op het industrieterrein Oosterhorn bij Delfzijl. Met een jaarproductie van 65.000 ton siliciumcarbide is ESD de grootste SiC-producent ter wereld. Op het terrein wordt een berg van zo’n 3.000 ton (zo’n 100 vrachtwagens) zand en cokes afgedekt met plasticfolie. Door er een heleboel stroom doorheen te jagen loopt de temperatuur op tot ongeveer 2700 °C. Bij die temperatuur reageren zand en cokes met elkaar. Daarbij ontstaat siliciumcarbide (carborundum), een heel hard materiaal, dat onder andere wordt gebruikt voor slijpstenen, schuurpapier en remvoeringen.

Maar bij de reactie ontstaan ook allerlei andere stoffen, waaronder giftige en kankerverwekkende stoffen en zwavelverbindingen, die ernstige geurhinder kunnen veroorzaken. En inmiddels is gebleken dat er bij deze productie ook siliciumcarbide vezels ontstaan. Die vezels lijken op asbest en zijn kankerverwekkend, maar het is nog niet duidelijk hoe gevaarlijk de vezels zijn.

‘Blazers’
Daar komt bij dat het bij de productie vaak mis gaat, waarbij zware explosies optreden. Deze zware ontploffingen worden door het bedrijf eufemistisch ‘blazers’ genoemd. Zo’n ‘blazer’, een grote zwarte stofexplosie van 100 tot 150 meter hoog, zorgt voor ernstige stankoverlast en tot op meer dan 10 km afstand slaan roetachtige deeltjes neer. In deze stofwolken zitten veel SiC vezels, giftige koolstofverbindingen en zware metalen. Ook zorgen de blazers voor veel stankoverlast, soms tot op meer dan 30 km afstand. Die ontploffingen vinden vaak meer dan 50 keer per jaar plaats. De dichtstbijzijnde huizen staan op 1,5 km van de fabriek. De GGD weet niet wat de gevolgen voor de volksgezondheid zijn.

Wat wil de Provincie?
De provincie Groningen wil nu de milieuvergunning voor het bedrijf aanpassen om het wegwaaien van stof vanaf het bedrijfsterrein tegen te gaan: ESD moet volgens de nieuwe voorschriften de wegen op het terrein regelmatig schoon maken en moet de op het terrein opgeslagen grondstoffen nat houden of afdekken.

Dat zal misschien wel iets helpen, maar het grootste probleem wordt hier niet mee aangepakt. Doordat siliciumcarbide in de open lucht wordt geproduceerd, kan ESD de chemische reacties niet goed beheersen, waardoor er gevaarlijk vezels en giftige stoffen ontstaan. Die giftige stoffen verdwijnen vervolgens in de lucht. En ESD kan de gassen die bij de productie ontstaan niet goed afvoeren, waardoor regelmatig ontploffingen plaatsvinden.

Productie niet buiten, maar binnen!
Wij dringen er bij de Provincie dan ook op aan dat ESD de productie van siliciumcarbide onder moet brengen in een fabriek, waar de productieomstandigheden wel goed in de hand gehouden kunnen worden. En waar giftige en stinkende stoffen kunnen worden afgevangen en niet in de omgeving terechtkomen. Productie in de buitenlucht blijft, ook met de extra maatregelen die de Provincie nu wil opleggen, dweilen met de kraan open.

Download hier onze zienswijze op de ontwerpbeschikking van de Provincie