Aanpassing Provinciale Omgevingsverordening: toch gigastallen in Groningen?

10 mei 2012

Aanpassing Provinciale Omgevingsverordening: toch gigastallen in Groningen?

De Provincie Groningen wil de Provinciale Omgevingsverordening (POV) aanpassen. In de POV zijn regels opgenomen waar de gemeenten zich aan moeten houden bij het maken van bestemmingsplannen, zoals regels over woningbouw, nieuwe industrieterreinen, intensieve veehouderij, maar ook regels die moeten zorgen voor het behoud van het landschap. De huidige POV uit 2009 is verouderd: de wetgeving is veranderd, maar ook wil de Provincie het beleid aanpassen. De Natuur en Milieufederatie kan in zich in de meeste wijzigingsvoorstellen vinden, met name de wijzigingen die gaan over veranderde wetgeving. We hebben echter veel kritiek daar waar het de versoepeling betreft van regelgeving die megastallen en schaalvergroting betreft.

Megastallen en gigastallen
In bestemmingsplannen is geregeld hoe groot het agrarisch bouwperceel is: het perceel waar de boerderij en alle bijbehorende gebouwen staan. Hoe groter het agrarisch bouwperceel, hoe meer een boer kan en mag bouwen.

Volgens de huidige POV mag een agrarisch bouwperceel maximaal één hectare zijn, bij gemeenten die aan bepaalde voorwaarden voldoen maximaal twee hectare. Wil een gemeente een groter bouwperceel in het bestemmingsplan opnemen, dan is toestemming van de Provincie nodig. Gedupeerde Staten stelt voor dit te veranderen in twee hectare, in (de meeste) gemeenten waar de Provincie afspraken mee heeft gemaakt drie hectare. Wij vinden dat een erg slecht voorstel.

Behoud van karakteristieke landschapselementen
Schaalvergroting, grotere bouwpercelen, betekent niet alleen dat er grotere gebouwencomplexen in het landelijk gebied verschijnen. Deze grotere bedrijven werken ook met grotere machines (toenemende verkeersonveiligheid op smalle plattelandswegen) en die grotere machines werken beter op grotere kavels. Meer en meer verdwijnen dan de kleine landschapselementen, die het platteland nu juist zo aantrekkelijk maken. Maar die bovendien erg belangrijk zijn voor de biodiversiteit. Veel dieren vinden juist in die kleine landschapselementen beschutting en nestgelegenheid. Bovendien heeft het tot gevolg dat de kleinere traditionele familiebedrijven, zich gedwongen voelen mee te gaan met de schaalvergroting uit angst dat ze anders op den duur moeten stoppen.

Voor de meeste traditionele bedrijven is een agrarisch bouwperceel van één hectare ruim voldoende. Op een bouwperceel van drie hectare is een bedrijf mogelijk van in totaal zo’n 1000 dieren (waarvan 500 melkkoeien). Een bedrijf met een bouwperceel van twee hectare maakt al een omvang van boven de 300 melkkoeien mogelijk: een megastal. Dit vinden wij een heel zorgelijke ontwikkeling. Wij dringen er dan ook op aan de huidige regeling niet te verruimen.

Leefbaarheid platteland
Wil een boer een perceel groter dan drie hectare, dan is volgens het huidige voorstel toestemming van de provincie nodig. Bij de discussie over de gigastal in Vlagtwedde bleek dat daar geen maximum aan zit. Een rustig plattelandsdorp heeft een bebouwingsdichtheid van 15 tot 20 woningen per hectare. Een agrarisch bedrijf met een bouwperceel van drie hectare is dus al even groot als een dorp van 45 tot 60 woningen! Bij het toestaan van dergelijke grote agrarische bedrijven komen de kleine plattelandsdorpen in de verdrukking, verdwijnt de leefbaarheid op het platteland. Wij pleiten er dan ook voor in de POV op te nemen dat ook de Provincie niet meewerkt aan agrarische bouwpercelen groter dan drie – of nog beter – s  twee hectare.

Diepe waterplassen

In de diepe waterplassen in de provincie, vaak oude zandwinputten, zit vaak heel helder en schoon water. En in dat water krijgt bijzondere natuur een kans. Als er grond gestort wordt in deze plassen, worden ze minder diep. Het water wordt dan minder helder en die bijzondere natuur zal verdwijnen. De Provincie wil nu een nieuwe bepaling in de POV opnemen die het dempen en minder diep maken van deze plassen verbiedt. Dit vinden wij een goede zaak.

Onze volledige zienswijze vindt u hier.