Windmolens bij de stad Groningen?

16 februari 2021

Windmolens bij de stad Groningen?

Windmolens bij de stad Groningen. Kan dat wel? Zijn er niet te veel effecten op omwonenden en de natuur? En welke voorwaarden zouden er dan gesteld moeten worden? Wat zijn de opbrengsten en hoe verdeel je die eerlijk? Wat wil de omgeving? Het Windplatform Groningen zoekt samen met omwonenden, natuurorganisaties en experts het antwoord op deze vragen. De verkenning roept, heel begrijpelijk, veel vragen en discussie op. Ook in de media. Reden voor ons om jullie over de voortgang van de verkenning windenergie Groningen en de rol van de Natuur en Milieufederatie Groningen bij te praten.

Het opwekken van duurzame energie is een van de grootste uitdagingen van de nabije toekomst. Onze fossiele brandstoffen raken op, veroorzaken aardbevingen en leiden tot verandering van klimaat. Het is daarom noodzakelijk én urgent om de overstap naar andere energiebronnen te verkennen. Ook het verkennen van windenergie als energiebron is nodig. Windenergie is een essentiële bron in de energietransitie, maar heeft tegelijkertijd ook veel effect op de omgeving. Het is dus belangrijk om voorafgaand aan het besluit tot het al dan niet ontwikkelen van windenergie de volgende zaken goed te verkennen: Wat zijn de effecten op de omgeving en de ecologie? Wat is technisch haalbaar? Wat zijn de kosten en de opbrengsten? En wat zijn de zorgen en wensen in de omgeving? Daarom hebben de Natuur en Milieufederatie Groningen, Grunneger Power en de gemeente Groningen in 2019 het ‘Windplatform’ opgericht. In opdracht van de gemeenteraad van Groningen is sinds die tijd samen met de omgeving en experts verkend of en onder welke voorwaarden windenergie bij de zoekgebieden Westpoort en Roodehaan/Stainkoel’n (1) haalbaar is. Onderzoek naar de visie van bewoners, natuurorganisaties en andere belanghebbenden stond daarbij voorop.

Uniek proces
Als Natuur en Milieufederatie Groningen (NMG) proberen we altijd de feiten te laten spreken. Daarnaast vindt de NMG het belangrijk dat omwonenden en natuurorganisaties goed bij het proces worden betrokken en zeggenschap krijgen in de besluitvorming. Dit is voor ons een belangrijke reden om deel te nemen aan het Windplatform. We hebben met de omwonenden, natuurorganisaties en experts verkend of en onder welke voorwaarden windenergie op deze twee locaties haalbaar is. We hebben zo objectief mogelijk de voor- en nadelen op een rijtje gezet. Zowel de lusten als de lasten zijn in beeld gebracht. Die lasten zijn er zeker, omwonenden en natuurorganisaties maken zich hier zorgen over en zijn kritisch over de plannen voor windenergie op deze locaties. Dit blijkt ook uit enquêtes: het draagvlak voor de plaatsing van windturbines op deze locaties neemt af naarmate inwoners dichter bij deze zoeklocaties wonen. De NMG is blij dat bewonersparticipatie en effecten op natuur een belangrijk onderdeel vormen van deze verkenning. Wij zijn van mening dat een dergelijk uitgebreide verkenning samen met de omgeving van cruciaal belang is. Zo kan de gemeenteraad een weloverwogen afweging maken of windturbines mogelijk zijn. En zo ja, onder welke voorwaarden.

Rapport Verkenning Windenergie
Tijdens de verkenning is aan de hand van onderzoek en advies van experts gekeken naar de technische haalbaarheid van windturbines op beide locaties en zijn de te verwachten effecten op de omgeving in beeld gebracht. Daarnaast is uitvoerig het gesprek opgezocht met omwonenden en natuurorganisaties over de windturbine plannen en de te verwachten effecten. Wat zijn hun zorgen over de effecten van windturbines, hoe zien zij de resultaten van de onderzoeken en wat kan beter onderzocht worden? Naast de lasten is er ook gekeken naar de lusten van windturbines. Zo is gekeken wat de te verwachten opbrengsten zijn van windturbines, naar mogelijkheden om deze opbrengsten eerlijk te verdelen en zijn er koppelkansen in beeld gebracht. De uitkomsten zijn te lezen in het rapport Verkenning Windenergie en op de website van de Verkenning Windplatform te downloaden. Op deze site vind je ook andere definitieve rapporten, zoals het onderzoek naar ecologie dat is uitgevoerd door Altenburg en Wymenga (onder ‘Naar de bronnenlijst van het magazine’). Dit rapport is in het voorjaar van 2020 besproken in de gemeenteraad. De raad heeft toen besloten dat er eerst verdiepend onderzoek nodig was naar de hoogtebeperking van de windmolens, de ecologische effecten en de participatievoorwaarden vanuit de omgeving.

Verdiepend onderzoek
Het Windplatform is daarna begonnen met een verdiepend onderzoek naar de effecten van windturbines op ecologie. Gedurende meerdere seizoenen zijn vliegbewegingen van vogels en vleermuizen nauwkeurig onderzocht om beter in te kunnen schatten wat de effecten van windturbines op de ecologie zijn. Daarnaast is er een turbulentie-onderzoek nodig om de maximale hoogte van de windmolens te kunnen bepalen. Verder zijn in het verdiepende onderzoek de voorwaarden voor participatie en de koppelkansen gezamenlijk met de omgeving verder uitgewerkt.

Vervolg
De gemeenteraad van de gemeente Groningen gaat over de besluitvorming. Naar verwachting neemt zij in april 2021 het besluit om wel of niet door te gaan met windenergie. Besluit de gemeenteraad om door te gaan met windenergie, dan moet daarna Provinciale Staten hierover ook een besluit nemen. Besluit ook Provinciale Staten om door te gaan met windenergie in deze gebieden dan kunnen omwonenden bepalen hoe ze zich willen organiseren. Dit organiseren is belangrijk om vanuit de omgeving de gewenste vorm van zeggenschap en lokaal eigenaarschap te gaan inrichten en om zo te komen tot een eerlijke verdeling van lusten en lasten. Ook komt dan de planologische fase, met onder andere een m.e.r. (milieueffectrapportage)-beoordeling en alle andere noodzakelijke onderzoeken binnen het vergunningstraject.

Meer informatie en alle rapporten zijn te vinden op windplatformgroningen.nl.

(1) De zoekgebieden Westpoort en Roodehaan / Stainkoel’n zijn in 2018 vastgesteld door de gemeenteraad in het beleidskader voor de ontwikkeling van grootschalige windenergie.