Landbouw en Natuur presenteren samen Groenmanifest Groningen
14 september 2011
Landbouw en Natuur presenteren samen Groenmanifest Groningen
Vanochtend werd onder het motto ‘landbouw en natuur samen sterker’ het Groenmanifest Groningen aan de Provinciale Staten van Groningen aangeboden door Hilbrand Sinnema voorzitter van LTO-Noord en Siegbert van der Velde, directeur van de Natuur en Milieufederatie Groningen.
Het groenmanifest Groningen is voortgekomen uit een unieke samenwerking tussen Boer en Natuur, ’t Groninger Landschap, Staatsbosbeheer, LTO-Noord, Natuurmonumenten en de Natuur en Milieufederatie Groningen. Sinnema en van der Velde spraken vandaag namens al deze organisaties. Deze unieke samenwerking is ontstaan omdat genoemde landbouw- en natuurorganisaties zich zorgen maken over de huidige ingrijpende Rijksbezuinigingen op het budget voor natuur, landschap en plattelandsontwikkeling. De discussie over de herijking van de EHS kan grote gevolgen hebben voor de ontwikkeling van het platteland in Groningen.
De manifestpartners vrezen dat door de bezuinigingen en de herijkingsdiscussie een patstelling dreigt te ontstaan, die schadelijk is voor zowel landbouw, natuur als het landschap in onze provincie. Deze situatie vraagt om aanpassingen van het huidige beleid en het stellen van prioriteiten. Vandaar dat de partijen het initiatief hebben genomen tot het opstellen van een groenmanifest. Doel van dit manifest is om de gezamenlijke inzet te formuleren om te komen tot een vitaal landelijk gebied met als belangrijke pijlers een goed functionerende EHS en een economisch en ecologisch duurzame landbouw. Het manifest is voor de partners een basis voor verdere samenwerking in de toekomst, om gezamenlijk de gebiedsontwikkeling in Groningen de impuls te kunnen geven die het nodig heeft. Daarnaast kan het hopelijk als vruchtbare input dienen voor GS bij de onderhandelingen met het Rijk over de herijking van de EHS, decentralisatie van het natuurbeleid en het daarbij behorende budget.
Om tot het groenmanifest te komen hebben de manifestpartners intensief verkend waar de prioriteiten van de verschillende partijen liggen, waar de kansen liggen voor de korte termijn en waar de kansen op realisering juist gering zijn. Het Groenmanifest is een samenhangend en uitgebalanceerd geheel waarover de partijen bestuurlijke overeenstemming hebben verkregen. Door soms moeilijke keuzes te maken voor prioritaire gebieden en een gebundelde inzet van middelen hebben de partijen een vergaande inspanning geleverd, die van grote betekenis is voor de uitvoering van het provinciaal beleid.
In het manifest is ervoor gekozen om voor 2018 prioriteit te leggen bij de realisatie van 1500 ha voor nieuwe natuur. Deze prioriteitsgebieden zijn vooral nodig om te komen tot een betere ruimtelijke inrichting van het platteland en een robuuste natuur. De landbouw- en natuurbelangen worden daardoor beter op elkaar afgestemd. De organisaties willen een snelle realisatie hiervan.
Daarbij is het echter essentieel dat er ook na 2018 ruimte blijft om te investeren in een goed functionerende EHS. De partijen delen de ambitie om na 2018 nog circa 1100 hectare te realiseren. Daarbij wordt voorgesteld om de gebieden die niet voor 2018 te realiseren zijn, voorlopig van de kaart te halen. Op deze manier worden de belemmeringen voor bedrijfsontwikkeling op deze plekken opgeheven. In 2018 zal het verdere vervolg gezamenlijk zorgvuldig bekeken en opgepakt worden.
De robuuste verbindingszones van het Dwarsdiep tot aan Midden-Groningen via het Leekstermeer, Paterswoldsemeer en het Zuidlaardermeer moeten worden afgemaakt. Dat is in het belang van de natuur, de landbouw, de waterberging en de waterkwaliteit. De landbouw- en natuurorganisaties in Groningen stellen voor om uiteindelijk circa 700 hectare minder nieuwe natuurverbindingen (robuuste verbindingszones) aan te leggen. Dit voorstel hangt vooral samen met het nieuwe Rijksbeleid, waarbij alle investeringen in geplande robuuste verbindingen zijn vervallen. Het voorstel is om de robuuste verbindingszones ten oosten van het Dwarsdiep en ten westen van het Schildmeer te laten vervallen. Wanneer zich in deze gebieden alsnog ontwikkelingskansen voordoen die positief zijn voor landbouw en natuur dan worden deze door de partijen gezamenlijk aangepakt.
Verder doen de partijen voorstellen om de in het manifest geschetste plannen snel en daadkrachtig te kunnen realiseren. Zij geven onder andere inzicht in de benodigde middelen voor aankoop en inrichting van nieuwe gebieden en doen suggesties voor aanvullende financieringsbronnen. Ook doen zij voorstellen ter verbetering van de effectiviteit van het beheer van natuurgebieden en geven zij inzicht in de benodigde beleidsinstrumenten. De manifestpartners verkennen ook buiten de begrensde EHS gezamenlijke kansen op verbetering van landbouw- en ecologische structuur. Gezamenlijk leiden de voorstellen uit het manifest tot een aangepast netwerk van goed functionerende natuurgebieden. Zij hopen dat het groenmanifest als basis kan dienen voor een verdere uitwerking met gebiedspartners, zoals de provincie en de waterschappen.
Van der Velde en Sinnema wezen de provinciale staten er wel met klem op dat het voor de verdere ontwikkeling van het platteland in Groningen van groot belang is wat de uitkomsten zijn van de onderhandelingen tussen de provincie en het Rijk over de bezuinigingen op het natuur- en landschapsbeleid. Het voornemen van het Rijk is om de verantwoordelijkheid van het natuurbeleid bij de provincies neer te leggen, in combinatie met een flinke bezuiniging op het daarvoor beschikbare budget. Om de gebiedsontwikkeling in onze provincie toch de impuls te kunnen geven die het nodig heeft, is het echter essentieel dat hier voldoende budget voor wordt vrijgemaakt, in het uiterste geval door de provincie zelf, aldus van der Velde en Sinnema.