Laat opbrengst gasbel geen zeepbel zijn voor Groningen

31 oktober 2013

Alleen het treffen van preventieve maatregelen en het vergoeden van schade is niet toereikend om de negatieve gevolgen van gaswinning in Groningen op te vangen. De Natuur en Milieufederatie Groningen pleit voor een breder maatregelenpakket waarmee de lusten en lasten van gaswinning meer in evenwicht gebracht worden. De versterking van het gehele gebied moet daarin centraal staan. Verbetering van het leefklimaat in het gaswinningsgebied en het versterken van de regionale economie zijn hierbij voor de NMG belangrijke uitgangspunten. Het zou logisch zijn als de gaswinning er aan bijdraagt dat Groningen het centrum van energietransitie in Nederland wordt. Berichtgevingen laten zien dat het advies van de Commissie Meijer een gelijke strekking heeft. De NMG roept minister Kamp op het advies te respecteren.

Het hoort voor zich te spreken dat schade die ontstaat door gaswinning en de waardevermindering van gebouwen wordt vergoed. Maar dat is onvoldoende om de gevolgen van gaswinning op te vangen. Veiligheid hoort voorrang te krijgen boven het economisch belang van gaswinning. Er moet oog zijn voor de meer indirecte gevolgen van gaswinning; aantasting van leefbaarheid, natuur, landschap, economie en werkgelegenheid.

De NMG ziet een opvallend en onacceptabel verschil in de wijze waarop de NAM omgegaan is met winning van aardgas in het Waddengebied en met de wijze waarop tot dusverre met de winning in het Groningenveld wordt omgegaan. In het Waddengebied is op basis van gelijkwaardigheid met veel belanghebbenden gesproken. De NAM realiseerde zich daarbij dat haar optreden niet altijd geloofwaardig werd gevonden en heeft gezorgd voor onafhankelijke onderzoeken en een onafhankelijk gespreksleider. Bij de winning in Groningen communiceert de NAM eenzijdig richting de belanghebbenden; zonder dialoog of een gedegen gezamenlijke zoektocht naar oplossingen.

Zo is in het Waddengebied het ”hand aan de kraan”-principe afgesproken. Als er schade dreigt te ontstaan door gaswinning wordt de winning verminderd of beëindigd. Waarom kunnen de inwoners van Groningen geen aanspraak maken op een dergelijke veiligheidsklep?
In het Waddengebied is het Waddenfonds gevormd om de natuur en economie in het gebied te versterken en daarmee te compenseren voor de indirecte effecten van gaswinning. Waarom kunnen de inwoners van Groningen niet rekenen op een dergelijke vorm van compensatie?

Economische ontwikkeling
De gaswinning in Groningen is op de lange termijn niet houdbaar. Het Groningenveld raakt uitgeput of aardgas speelt geen rol meer vanwege de overgang naar duurzame energiebronnen. Voorkomen moet worden dat het winningsgebied verarmd en vernield achterblijft. De Natuur en Milieufederatie vindt het zowel logisch als noodzakelijk dat er een fonds wordt opgezet uit de opbrengsten van gaswinning, waarmee werkgelegenheid en economie versterkt kunnen worden. Een belangrijke economische peiler én breed maatschappelijk belang kan gevonden worden in een fonds voor de omschakeling naar duurzame energie. Groningen wil een belangrijke rol spelen in de energietransitie en heeft veel kennis en potentie op dit gebied. Stimuleer proeftuinen voor groen gas en het gebruik van restwarmte.

Advies Commissie Meijer
De Commissie Meijer heeft vrijdag 1 november op verzoek van de Provincie een adviesrapport uitgebracht met maatregelen om de imagoschade en het verhoogde risico op zwaardere aardbevingen ten gevolge van de gaswinning te compenseren. Afgaande op de berichtgevingen komt de commissie langs een aantal redeneerlijnen tot dezelfde conclusies en daar zijn we blij mee.

Zo pleit de Commissie Meijer voor een compensatiefonds en koppelt hier een aantal concrete maatregelen aan vast die de regio vooruit moeten helpen. Zo moet worden geïnvesteerd in verbetering van de woningen, onder andere door een bedrag per woning beschikbaar te stellen om deze energiezuinig te maken. Daarnaast beveelt de commissie aan te investeren in energie en een biobased economy.

De Natuur en Milieufederatie Groningen kan zich vinden in de aanbevelingen van de Commissie Meijer en roept minister Kamp op de conclusies uit het rapport te respecteren. Hierbij meenemend dat een open dialoog en schadepreventie door het “hand aan de kraan”-principe niet mogen ontbreken.